The Brutalist (2024) เดอะ บรูทัลลิสต์ The Brutalist (2024) คือหนึ่งในภาพยนตร์ตัวเต็งบนเวทีออสการ์ ทั้งในสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยม, ผู้กำกับยอดเยี่ยม และนักแสดงนำชายยอดเยี่ยม กับเรื่องราวชีวิตของ ลาสซ์โล โทธ สถาปนิกชาวฮังการเชื้อสายยิว ที่อพยพหนีสงครามโลกครั้งที่สองจากบ้านเกิดมาเริ่มต้นชีวิตใหม่ที่สหรัฐอเมริกา โดยเรื่องราวชีวิตของ โทธ ก็ใกล้เคียงกับชีวิตจริงของครอบครัวของ เอเดรียน โบรดี้ นักแสดงผู้รับบทดังกล่าวมากเลยทีเดียว เพราะครอบครัวของ โบรดี้ ก็อพยพจากฮังการีมายังสหรัฐอเมริกาในยุค 1950s ใกล้เคียงกับ โทธ ซึ่งอพยพมาในช่วงยุค 1940s

หนึ่งในสิ่งที่ทำให้ The Brutalist ของ Brady Corbet เป็นผลงานที่สำคัญอย่างยิ่ง ก็คือการที่มันหลีกเลี่ยงการถูกจัดหมวดหมู่อย่างง่ายดาย ภาพยนตร์เรื่องนี้ “ว่าด้วย” หลายสิ่งหลายอย่างโดยไม่จำเป็นต้องเน้นย้ำหรือแจกแจงออกมาเป็นข้อ ๆ แน่นอนว่าการวิพากษ์วิจารณ์ระบบทุนนิยมในบทภาพยนตร์ของ Corbet และ Mona Fastvold นั้นชัดเจนจนมองข้ามไม่ได้ แต่ขณะเดียวกัน นี่ก็เป็นเรื่องราวของ การอพยพ, การเสพติด, ไซออนิสต์, สถาปัตยกรรม, ความไม่เท่าเทียม, ชนชั้น, ความรุนแรง และแม้กระทั่งภาพยนตร์เอง

คำว่า “ทะเยอทะยาน” ถูกใช้จนเกร่อในบทวิจารณ์ภาพยนตร์ยุคใหม่ แต่การที่ The Brutalist มีอยู่จริงนั้นแทบจะเรียกได้ว่าเป็น ปาฏิหาริย์ นี่คือเรื่องราวต้นฉบับที่ถ่ายทำด้วย กล้อง VistaVision, ออกฉายใน ฟิล์ม 70 มม., พร้อมด้วย ดนตรีโหมโรง (overture) และช่วงพักระหว่างเรื่อง (intermission) นี่คือภาพยนตร์ที่ดำดิ่งเข้าไปในตัวเอง ห่อหุ้มตัวละครด้วยแนวคิดและประเด็นต่าง ๆ ราวกับเป็น นวนิยายอเมริกันชั้นยอด

Adrien Brody ทุ่มเทสุดฝีมือในบท Laszlo Toth ซึ่งเปิดตัวในฉากสำคัญที่กำหนดโทนของเรื่อง ตั้งแต่แรกเริ่ม เป็นเรื่องยากที่จะบอกได้ว่าเขาอยู่ที่ไหน ท่ามกลางฝูงชนที่แออัด เสียงพูดคุยจอแจดังระงม และดนตรีประกอบของ Daniel Blumberg ที่เริ่มเผยตัวตนออกมา ขณะที่เขาฝ่าผู้คนออกไป เขาผลักประตู เดินออกสู่แสงแดด และใบหน้าของเขาก็เปล่งประกายด้วยความสุขเมื่อได้เห็น เทพีเสรีภาพ

อย่างไรก็ตาม Corbet และผู้กำกับภาพ Lol Crawley บิดเบือนช่วงเวลานี้ โดยเลือกนำเสนอภาพของเทพีเสรีภาพ กลับหัว อยู่ที่ขอบบนของเฟรม จากนั้นรูปปั้นค่อย ๆ เคลื่อนเอียงไปด้านข้าง แต่ก็ ไม่เคยกลับมาตั้งตรง เลย มันกลายเป็นสัญลักษณ์ที่บิดเบี้ยวของ American Dream และเป็นบทโหมโรงถึงธีมหลักของภาพยนตร์ ซึ่งถูกนำเสนอผ่านภาพที่ยากจะลืมเลือน

ในช่วงโปรล็อกนี้ ยังมีการหยิบยกคำกล่าวของ Goethe ที่ดูเหมือนจะเป็นเบาะแสที่ชัดเจนที่สุดเกี่ยวกับวิธีตีความภาพยนตร์เรื่องนี้:
“ไม่มีใครเป็นทาสอย่างสิ้นหวังไปมากกว่าผู้ที่หลงเชื่อผิด ๆ ว่าตนเองเป็นอิสระ”

Toth เชื่อว่าเขาเป็นอิสระ เขาได้งานที่ร้านเฟอร์นิเจอร์ของลูกพี่ลูกน้อง Attila (แสดงโดย Alessandro Nivola ซึ่งยอดเยี่ยมเสมอ) ร้านนี้มีชื่อว่า Miller & Sons ทั้งที่ในความเป็นจริง ไม่มี Miller และไม่มีลูกชาย

เช่นเดียวกับเทพีเสรีภาพที่ลอยกลับหัว Corbet & Fastvold ค่อย ๆ หยอดธีมสำคัญที่จะแตกหน่อในภายหลัง พวกเขาเล่นกับ มายาของทุนนิยม ซึ่งเป็นโครงสร้างที่ขาย ความรู้สึกของธุรกิจครอบครัว มากกว่าการให้คุณค่ากับงานศิลปะที่แท้จริง

เมื่อ Toth ออกแบบเก้าอี้เพื่อวางโชว์หน้าร้าน ภรรยาของ Attila อย่าง Audrey (รับบทโดย Emma Laird) บอกว่า มันดูเหมือนจักรยานสามล้อ นี่คือภาพยนตร์ที่ทดลองกับรูปแบบของมันเอง ในขณะที่เนื้อหากลับสะท้อนถึง การที่ผู้คนแสวงหาผลประโยชน์จากศิลปะ และให้คุณค่ากับ การใช้งาน มากกว่าการแสดงออก

ท้ายที่สุด เรื่องราวจะนำไปสู่ อนุสรณ์ที่ไร้แก่นสาร—อาคารหลังหนึ่งที่สร้างขึ้นโดย ผู้สนับสนุนที่ต้องการสร้างบางสิ่งให้กับทุกคน แต่ปราศจากความหลงใหลในการสร้างสรรค์ของตัวเอง ซึ่งทำให้โครงสร้างนั้นว่างเปล่าทั้งในเชิงกายภาพและจิตวิญญาณ